กงส้อของพระพิทักษ์ชินประชา ตั้งอยู่ที่ ถนนสตูล ตรงกันข้ามกับโรงเรียนเทศบาลปลูกปัญญา ตำบลตลาดเหนือ     อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต

        กงส้อ หมายถึง สโมสร ที่พบปะ นันทนาการ เลี้ยงสังสรรค์ สถานที่รับแขกของเจ้าของสโมสร บางแห่งอาจมีสถานที่พักแรมด้วย

        กงส้อ แต่เดิมเป็นสถานที่ให้ความช่วยเหลือทั่วไปแก่ชาวจีนผู้มาใหม่ เช่น ให้ที่พักพิงชั่วคราว พร้อมอาหาร เพื่อรอไปอยู่กงสีผู้เป็นต้นแซ่ของตน เมื่อได้พบเจอตระกูลแซ่ของตนแล้ว จึงย้ายไปอยู่กงสีนั้น กงสีหลายแห่งปัจจุบันยังคงเรียกอยู่ทั้งที่ชัดเจนและที่เลือนราง เช่น ลักกงสี(ษี)กงสีที่หก หง่อกงสี  สามกอง(ส่ามกงสี) สีกอ(สี่กงสี) เป็นต้น กงส้อบางแห่งอาจให้กู้ยืมเงินแก่สมาชิกญาติร่วมแซ่ ผู้เดือดร้อน 

               กงส้อของพระพิทักษ์ชินประชา เป็นอาคารสองหลัง แต่ละหลังเป็นตึกสองชั้น ยกพื้น โดยมีฉนวนเป็นทางเดินมีหลังคาคลุม หรือที่เรียกว่า อาร์เขด เชื่อมเข้าด้วยกัน รูปแบบของอาคารเป็นสถาปัตยกรรมแบบชิโน - ยูโรเปียนสไตล์ เท่าที่สังเกต ตัวอาคารทั้งสองหลัง อยู่ในสภาพที่ค่อนข้างดี ถ้ามองจากถนนเข้าไป ตึกด้านซ้ายมือเป็นหลังคาทรงปั้นหยา มีหน้ามุข ชั้นล่างมุขมีเสาข้างละสามต้น เสาเหลี่ยมสองเสากลมหนึ่ง โดยตั้งอยู่บนฐานค่อนข้างสูง ระหว่างช่องเสาหน้าเป็นเสากลม ทำเป็นโค้งแบบโรมันซ้อนกัน มีแท่งสลักหินตรงกลาง ชั้นสองหน้าจั่วมีลายปูนปั้น มีบันไดขึ้น ประตูใหญ่กรอบสี่เหลี่ยม มีหน้าต่างข้างละบานส่วนบนรูปโค้งตรงช่องลม รูปหน้าต่างทุกบานของตึกหลังนี้เป็นรูปแบบเดียวกัน

        ส่วนอาคารด้านขวามือ เมื่อมองจากถนน มีหน้ามุขชั้นเดียว หน้าต่างทรงสี่เหลี่ยมรวมช่องลม มีบันไดด้านหน้าก่อนเขาประตูหน้าบ้าน

        ส่วนทางเชื่อม หรือระเบียงมีหลังคาคลุม ระหว่างช่องเสาทำเป็นรูปโค้งแบบโรมัน มีแท่งสลักหิน รวมสามช่องเสา

       อาคารกงส้อนี้ตกทอดถึงคุณกิตติ (อยู่เก่ง) ตัณฑวณิช ผู้เป็นบุตรคนที่ ๔ ของพระพิทักษ์ชินประชา คุณกิตติเคยเป็นนายกเทศมนตรีเทศบาลเมืองภูเก็ตสองสมัย

        อาคารกงส้อเป็นอีกแห่งหนึ่ง ที่มีรูปแบบสถาปัตยกรรมชิโน - ยูโรเปียนที่เรียบง่าย และน่าศึกษาเป็นอย่างดี

: สมบูรณ์ แก่นตะเคียน   ๘ ตุลาคม  ๒๕๖๓

***

ภาพประกอบ

ถ่ายโดย

สมบูรณ์ แก่นตะเคียน

****

พระพิทักษ์ชินประชา (ม้าเสียง ตัณฑวณิช)