ศาลมณฑลเทศาภิบาลภูเก็ต

    อาคารศาลจังหวัดภูเก็ต   อาคารหลังนี้เดิมสร้างขึ้นเพื่อเป็นศาลประจำมณฑลเทศาภิบาลภูเก็ต เมื่อมณฑลภูเก็ตได้ยุบและยกเลิกไปเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๖  อาคารศาลมณฑลภูเก็ต จึงตกเป็นศาลจังหวัดภูเก็ตตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

        อาคารศาลมณฑลภูเก็ต สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๙ สมัยพระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร (ม.ร.ว. สิทธิ์ สุทัศน์) เป็นข้าหลวงเทศาภิบาลมณฑลภูเก็ต ระหว่าง พ.ศ.๒๔๕๖ - ๒๔๖๓  

        รูปแบบอาคารได้รับอิทธิพลมาจาก สถาปัตยกรรมเมืองขึ้นของชาติยุโรป (Colonial Architecture) โดยเฉพาะจาก ฮอลันดา อังกฤษ สเปนและโปรตุเกส อาคารเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า แต่ด้านหลังต่อเป็นอาคารอีกหนึ่งหลัง น่าจะก่อสร้างเพิ่มเติมทีหลัง  ยกพื้นมีบันไดขึ้นทั้งสามด้าน มีระเบียงหรือ อาร์เขต (arcade) เสาสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ ระหว่างช่วงเสาเป็นลูกกรง เหนือขึ้นไปเป็นรูปโค้งที่เรียกว่า trefoil arch ไม่มี คีย์สโตน(keystone) หรือสลักหิน ประตูและหน้าต่างเป็นแบบธรรมดาไม่มีกรอบปูนหรือโค้งสลักหิน แต่มีกรอบลายฉลุเถาไม้เหนือบานประตูหน้าต่าง เว้นแต่หน้าต่างที่ไม่มีระเบียง เหนือขึ้นไปมีรูปโค้งครึ่งวงกลมประกอบสลักหินไม่มีฐานรองรับ ผนังห้องเหนือหน้าต่างมีรูกลมสำหรับระบายอากาศ หลังคาทรงปั้นหยาใช้กระเบื้องว่าว

        ด้านหน้าทางขึ้นบันไดห้าขั้นเหนือขึ้นไปเป็นซุ้มโค้งแบบ trefoil arch  หลังคามุข มีฉากหน้าประกอบรูปครุฑและข้อความ ศาลจังหวัดภูเก็ต พ.ศ. ๒๔๕๙

       อาคารหลังนี้ได้ใช้มานาน พื้นที่ไม่พอเพียงที่จะใช้ในปัจจุบัน ทางราชการจึงได้สร้างอาคารขนาดใหญ่ขึ้นใกล้ๆกัน แต่อาคารหลังนี้ก็ยังได้รับการอนุรักษ์เป็นอย่างดี และยังใช้ประโยชน์ในกิจการทางศาลด้วย

สมบูรณ์ แก่นตะเคียน  ๐๘ กันยายน ๒๕๖๓

***

ภาพประกอบ

ถ่ายโดย

ผศ.สมบูรณ์ แก่นตะเคียน

***