ป่าคลอก

ป่าคลอก

          ป่าคลอก เป็นตำบล เรียกว่า ตำบลป่าคลอก อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

        หากได้ยินชื่อนี้ แน่นอนว่า ต้องมีคำถามตามมาว่า เพราะเหตุใดจึงเรียกว่า  “ป่าคลอก”

        คนภูเก็ตสมัยก่อนมักสอนลูกหลานถึงที่มาของคำนี้ เพื่อให้ลูกหลานได้ซึมซับความโหดร้ายของสงคราม แต่น้อยคนที่ทราบว่า เหตุเกิดขึ้นเมื่อเดือนมกราคม พ.ศ. ๒๓๕๓ ต่างเข้าใจกันว่าเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสมัยท้าวเทพกระษัตรีที่ทำสงครามกับพม่าเมื่อพ.ศ. ๒๓๒๘

        มิหนำซ้ำในปัจจุบัน คนต่างถิ่นบางคนที่เข้ามาอาศัยตำบลป่าคลอกได้ปั้นเรื่องราวว่า ไม่ใช่พม่าจุดไฟเผาชาวถลางหรอก เขาได้เล่าให้ผม(ผู้เขียน)ฟัง ...

        ภายหลังจากการสงครามพ.ศ. ๒๓๒๘ แล้ว พม่าเรื้อไปนาน ถึง ๒๔ ปี จึงคิดยกทัพมาตีเมืองถลางอีก โดยมีรี้พล ๗๐๐๐ นาย อะเติงวุนจึงตั้ง งะอุน เจ้าเมืองทวาย เป็นแม่ทัพถือพล ๓๐๐๐ เจยะตุเรียงจอ ปลัดเมืองทวาย เป็นปลัดทัพฝ่ายขวา สิงขะตุเรียงเจ้าเมืองมะริด เป็นปลัดทัพฝ่ายซ้ายถือพล ๑๐๐๐ ให้พละยางอ่องงะมะยะตะเล เป็นยกกระบัตรทัพ รวมทหาร ๑๐๐๐๐ นาย ปืนหลัก ๒๐๐ กระบอก ปืนคาบศิลา ๓๕๐๐ กระบอก ปืนหน้าเรือ ๓ นิ้ว ๔ นิ้ว ๕ นิ้ว ๒๐ กระบอก รวมทั้งหมด ๓๗๒๐ กระบอก พร้อมจ่ายดินปืนกระสุนและข้าวสารคนละ ๓ สัด เรือ ๒๓๗ ลำ ให้ยกไปตีเมืองถลางพ.ศ. ๒๓๕๒

        งะอุนให้เจยะตุเรียงจอถือพล ๔๐๐๐ นาย สิงขะตุเรียงถือพล ๓๐๐๐ นาย เข้าล้อมค่ายเมืองถลางที่บ้านดอน แต่ทหารไม่พอขาดทางทิศใต้จึงปล่อยว่างไว้ ฝ่ายงะอุนยกไปทางฝั่งตะวันออกเข้าอ่าวยามูจอดเรือที่นั่นเข้าตีเมืองภูเก็ตท่าเรือที่บ้านท่าเรือ ซึ่งมีอาคารตึกเกือบร้อยหลัง แต่บังเอิญงะอุนตายกะทันหันที่ท่าเรือ ทัพซ้ายขวาจึงยกกลับไปตั้งทัพที่ระนอง อะเติงวุนให้งะซานเป็นแม่ทัพยกลงไปตีใหม่ ด้วยรี้พลใกล้เคียงกัน

      ทัพเจยะตุเรียงจอกับทัพสิงขะตุเรียงเข้าล้อมค่ายถลาง แต่มีทหารไม่พอครบทุกทิศ ขาดทิศใต้ เมื่อทัพของตุเรียงสาละกะยอเป็นแม่ทัพถือพล ๘๐๐๐ ยกไปตีเมืองชุมพร เมืองแตกแล้ว จึงยกลงไปสมทบตีเมืองถลาง ทหารหนีทัพเหลือประมาณ ๖๐๐๐ ยกลงมาล้อมเมืองถลางทางทิศใต้  รวมพลพม่าประมาณ ๑๓๐๐๐ นายเข้าตีพร้อมกัน ขณะที่ค่ายถลางมีรี้พลประมาณ ๒๐๐๐ พม่าล้อมอยู่ ๒๗ วัน  เมืองถลางก็แตกเมื่อวันเสาร์ ที่ ๑๓ มกราคม พ.ศ. ๒๓๕๒ จ.ศ.๑๑๗๑(ปีใหม่เริ่มเดือนเมษายน)  เดือนยี่ ขึ้น ๙ ค่ำ พม่าเผาเมืองเผาวัดเสียราบเรียบ ได้ปืนใหญ่ขนาดกระสุน ๓ – ๔ นิ้ว จำนวน ๘๔ กระบอก ปืนหลัก ๒๐ กระบอก ปืนคาบศิลา ๕๐ กระบอก รวม ๑๕๔ กระบอก ดีบุกที่ถลุงแล้ว ๓๐๐๐ ปึก จับชาวบ้านได้ ๓๐๐ เศษส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง ส่วนคนหนุ่มถูกฆ่าทิ้ง ชาวถลางสู้ศึกคาค่ายครั้งนี้ล้มตายกว่าพันคน พระยาถลางบุญคงสู้ข้าศึกจนถูกจับคาค่ายเช่นเดียวกัน พม่าจึงส่งสิ่งของและคนไปยังเมืองทวาย อะเติงวุนทำหนังสือส่งพระยาถลางบุญคงไปเมืองหลวงอังวะ

  พม่ารีบต้อนเชลยชาวถลาง ด้วยการเอาเส้นหวายเล็กผูกข้อเท้าเข้าเป็นพวงกันหนี พามาลงเรือที่อ่าวยามู เมื่อถึงชายหาด ปรากฏว่าทหารพม่ามีจำนวนมากที่จะลงเรือ เหลือเรือพอใส่เชลยได้ไม่กี่ลำ เชลยที่เหลือจึงต้อนเข้าคอก เอาทางมะพร้าวสุม แล้วจุดไฟเผา ให้สำลักควันไฟและเผาไหม้จนตายเกลี้ยง แล้วรีบลงเรือออกทะเลไป ด้วยเกรงทัพไทยจะยกมาช่วย บริเวณนั้น ชาวถลางจึงเรียกขานกันต่อมาว่า “ป่าคลอก”

    ชาวถลางที่สู้ตายคาค่าย ถูกจับเผาทั้งเป็นที่บ้านป่าคลอก ถูกจับไปเมืองพม่า ที่หนีรอดไปได้ พวกเขาจึงเป็นวีรบุรุษชาวถลางสู้ศึก ที่ชนรุ่นหลังต้องยกย่องเชิดชู ทำบุญอุทิศส่วนบุญกุศลไปให้ ตามลัทธิศาสนาของตน เผื่อว่าผู้ที่ยังทนทุกข์เป็นห่วงอยู่จะได้ไปที่สงบ

                 :   ผศ. สมบูรณ์ แก่นตะเคียน  ๑๒ กรกฎาคม ๒๕๕๓