Bookmark and Share Add to Favorites  
ภูมิอากาศจังหวัดภูเก็ต
  ความเร็วลมทั่วโลก
  สภาพอากาศจังหวัดภูเก็ต
  Phuket Weather Today
  10 Day Weather Forcast for Phuket
  สภาพอากาศภาคใต้ฝั่งตัวันตก
  การเปลี่ยนองศา
แผ่นดินไหวและสึนามิ
  กองเฝ้าระวังแผ่นดินไหว
  เรื่องแผ่นดินไหวและสึนามิ
  คลื่นยักษ์สึนามิถล่มภูเก็ต - You Tube
  แผ่นดินไหวทั่วโลก (USGS)
รวมเรื่องที่เกี่ยวข้องกับภูเก็ต
  PHUKET HERITAGE
  ทำเนียบสายตระกูล ณ ระนอง
สถาบันอุดมศึกษาในภูเก็ต
  มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต
  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตภูเก็ต
  วิทยาลัยอาชีวศึกษาภูเก็ต
  วิทยาลัยสารพัดช่างภูเก็ต
โรงเรียนในภูเก็ต
  โรงเรียนดาวรุ่งวิทยา
  โรงเรียนภูเก็ตไทยหัว
  โรงเรียนพุทธมงคลนิมิตร
  โรงเรียนอนุบาลภูเก็ต
  โรงเรียนราไวย์เรืองวิทย์
  โรงเรียนเทศบาลเมืองภูเก็ต
  โรงเรียนเทศบาลบ้านสามกอง
  โรงเรียนเชิงทะเลวิทยาคม
บริการวิชาการ
  สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้ำ ภูเก็ต
  สนง.วัฒนธรรมภูเก็ต
  สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มรภ.ภูเก็ต
ค้นข้อมูลจากหอสมุด
  Library of Congress
  The British Library
  มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต
  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
  มหาวิทยาลัยมหิดล
ค้นเอกสาร
  พระราชบัญญัติ
  ราชกิจจานุเบกษา
สถาบันศาสนา
  @ พระพุทธมิ่งมงคลเอกนาคคีรี
เว็บเครือข่าย
  สมบูรณ์แก่นโน้ต
  สมบูรณ์อินโฟ
  ตระกูลแซ่หลิน
  สมบูรณ์แก่นโน้ต
.

โบราณสถานบ้านพระยาวิชิตสงคราม

 

 

        โบราณสถานบ้านพระยาวิชิตสงคราม ( ทัต รัตนดิลก ณ ภูเก็ต ) ตั้งอยู่ที่บ้านท่าเรืออันเป็นเมืองภูเก็ตเก่า อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

บ้านพระยาวิชิตสงคราม

        บ้านพระยาวิชิตสงคราม  ตั้งอยู่ที่บ้านท่าเรือ  หมู่ที่๓  ตำบลศรีสุนทร อำเภอถลาง ภูเก็ต  กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติ  ประกาศในหนังสือราชกิจจานุเบกษา  เล่มที่  ๑๐๒ ตอนที่ ๑๒๘  ลงวันที่ ๑๗ กันยายน  พ.ศ. ๒๕๒๘  มีเนื้อที่  ๒๓ ไร่ ๑ งาน ๑๔ ตารางวา  ทางกรมศิลปากรได้บูรณะเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๑

        จากจดหมายเหตุประพาสหัวเมืองปักษ์ใต้ ร.ศ. ๑๒๘ ( พ.ศ. ๒๔๕๓ ) ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  ได้กล่าวไว้ตอนหนึ่งว่า  “...ขากลับแวะทอดพระเนตรบ้านท่านพระยาวิชิตสงคราม จางวางเมืองภูเก็ต  ที่ตำบลท่าเรือ บ้านนี้ท่านพระยาวิชิตไปสร้างขึ้นเมื่อครั้งจีนกระทำการตั้วเหี่ยขึ้นที่เมืองภูเก็ต  ท่านพระยาวิชิตเห็นว่าอยู่ในเมืองภูเก็ตใกล้ภัยอันตรายนัก  จึงไปสร้างบ้านขึ้นที่ท่าเรือสำหรับเป็นที่เลี่ยงไปอยู่  มีกำแพงแข็งแรงราวกับกำแพงเมือง  มีใบเสมาตัดสี่เหลี่ยม มีป้อมวางเป็นระยะๆรอบ เตรียมรบเจ๊กอย่างแข็งแรง  ภายในได้ก่อตึกรามไว้หลายหลัง  แต่ปรักหักพังเสียเกือบหมดแล้ว...”           

        บ้านหลังนี้ตั้งอยู่ริมคลองท่าเรือทางทิศตะวันตก  ซึ่งเป็นคลองขนาดใหญ่ที่เรือสำเภาเข้ามาจอดทอดสมอได้ และเป็นท่าเรือที่สำคัญทางเศรษฐกิจของเมืองถลางมาตั้งแต่สมัยท้าวเทพกษัตรีย์แล้ว  ท่าเรือแห่งนี้เป็นชุมชนที่เรือสำเภาเข้ามาขนถ่ายสินค้าขึ้นและนำดีบุกที่ถลุงและหลอมแล้วลงเรือสำเภา  เพราะมีหลักฐานจากขี้ตะกรันเศษดีบุกที่ติดกับแบบหลอมดีบุกกองอยู่บริเวณกำแพงบ้านเป็นจำนวนมาก  นอกจากการขนถ่ายสินค้าแล้ว  คนที่จะเดินทางไปยังหัวเมืองอื่นก็ต้องมาลงเรือที่ท่าเรือแห่งนี้เช่นเดียวกัน  และเป็นสถานที่เก็บภาษีอากรขาเข้าขาออกภาษีปากเรือของพนักงานของรัฐด้วย  ส่วนชายฝั่งทะเลตะวันตกเมืองถลาง บริเวณเลพัง บ้านดอนมีท่าเรือมาแต่สมัยโบราณเช่นเดียวกัน

        ภายหลังจากที่กรมศิลปากรได้บูรณะขุดแต่งจัดทำแผนผังซากอาคารต่างๆ  พร้อมทั้งเขียนคำอธิบายสังเขปตามข้อสันนิษฐาน  ทำให้ผู้เข้าชมได้เข้าใจมากขึ้น  จากแผนผังในเนื้อที่ ๒๓ ไร่เศษ  เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า  แบ่งพื้นที่ภายในออกเป็นสามตอน  คือ  ส่วนหน้า ส่วนกลาง และส่วนหลัง  ล้อมรอบด้วยกำแพงหนา ๒๐ นิ้ว บางส่วนหนา ๑๖ นิ้ว  หอคอยป้อมปืนอยู่ตรงกลางทั้งสี่ด้าน  ช่องประตูทางเข้าอยู่ทางทิศใต้

        พื้นที่ส่วนหน้า  ประกอบด้วย 

                (๑)  ช่องประตูทางเข้าอยู่ตรงกลางข้างป้อมปืน

               (๒)   ป้อมปืนสังเกตการณ์  เป็นอาคารสองชั้น  ชั้นล่างมีช่องปืนใหญ่สองกระบอก  ขนาดพื้นที่ของป้อม ๗ x ๗.๒๐ เมตร  ป้อมปืนส่วนนี้ยังมีสภาพหลักฐานเดิม มีเศษกระเบื้องดินเผามุงหลังคา  ส่วนยอดของหลังคาทำเป็นทรงสี่เหลี่ยมสอบปลายยอดแหลม  ประดับลวดลายแบบจีน  หลังคาทรงปั้นหยา

              (๓)   กำแพงทั้งสี่ด้าน สมเด็จกรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์  ทรงกล่าวไว้ว่า  กำแพงสูง ๖ ศอก ใบเสมาศอกคืบแบบจีน  กำแพงบางไม่มีเชิงเทิน  ความกว้างของกำแพง  ๖๐ วาทั้งหน้าหลัง  กำแพงสร้างอย่างแข็งแรง เพื่อป้องกันการสู้รบกับอั้งยี่

              (๔)   อาคารหมายเลข ๒,   เป็นศาลหอนั่ง ขนาด  ๑๕.๓๐ x ๒๓.๓๐ เมตร อยู่ริมกำแพงทิศใต้ส่วนหน้าเช่นเดียวกัน  เป็นอาคารตึกสำหรับเป็นศาลและหอนั่ง  ด้านหน้าเป็นโถงโล่ง ส่วนหลังคาเป็นทรงปั้นหยา

              (๕)   กลุ่มอาคารทิมดาบ ด้านหน้าทั้งสองมุม  เป็นกลุ่มอาคารห้องแถวมุมกำแพงพอดีแยกออกทั้งสองปีก ด้านละ ๕ ห้องมุมหนึ่งรวม ๑๐ ห้อง หน้าอาคารน่าจะปูไม้เป็นนอกชาน สำหรับพวกตำรวจพัก  รวมสองมุม  ๒๐ ห้อง

              (๖)   ตรงกลางอาคารส่วนหน้าเป็นอาคารว่าราชการหรือรับแขกมีบันไดขึ้นทั้งสองด้าน ถัดบันไดเข้าไปภายในเป็นพื้นปูด้วยกระเบื้องดินเผาขนาดใหญ่สีแดง อาจจะต่อเชื่อมเข้าไปเป็นห้องโถงขนาดใหญ่ พื้นปูด้วยไม้มีตอม่อเสาปูนเรียงด้วยอิฐ

              (๗)   ตรงส่วนหน้ามุมซ้ายสุดติดกำแพงเตี้ยกั้นระหว่างพื้นที่ส่วนหน้ากับส่วนกลาง  มีอาคารชั้นเดียว (หมายเลข ๔) สามด้านก่ออิฐส่วนด้านหน้าอาจเป็นไม้ทำเป็นนอกชานโล่ง ขนาด  x ๑๑ เมตร เป็นอาคารหลังเล็ก  หลังคาน่าจะเป็นทรงปั้นหยามุงด้วยกระเบื้องดินเผา  แต่ฟากตรงกันข้ามทางริมกำแพงทิศตะวันออกไม่มีอาคารแบบนี้ 

             (๘)  กำแพงแบ่งพื้นที่ส่วนหน้ากับพื้นที่ส่วนกลาง มีช่องประตูทางเข้าไปในพื้นที่ส่วนกลางสองช่องซ้ายขวาของกำแพง

 

     พื้นที่ส่วนกลาง     

           พื้นที่ส่วนกลางซึ่งเป็นพื้นที่หลัก  มีขนาดกว้างใหญ่กว่าพื้นที่อีกสองส่วน  ประกอบด้วย

          (๑)   อาคารหมายเลข ๕  มีขนาด  ๑๕.๓๐ x ๒๓.๓๐  เมตร  เป็นอาคารสองชั้นหลังใหญ่  อยู่ขนานกันกับอาคารหลังใหญ่ตรงส่วนหน้า  อาคารหลังนี้เป็นที่พักอาศัยของเจ้าของบ้าน  ชั้นล่างยกพื้นสูงมีบันไดขึ้นด้านหน้าและด้านข้าง  บันไดขึ้นชั้นสองอยู่ตรงกลางห้องโถง  เจ้าของบ้านเข้ามาอาศัยเมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๐

          (๒)   สระน้ำ  อยู่ด้านหลังอาคาร เป็นสระน้ำขนาดเล็ก ขนาด  ๑๕ x ๒๐ เมตร  พื้นสระปูด้วยหินจัดเรียงเรียบสวยงาม  ลำร่องน้ำเข้าสระขุดเชื่อมกับคลองท่าเรือทิศตะวันตกของตัวบ้าน เป็นร่องน้ำตื้นเพื่อให้น้ำไหลเข้าสระ  กล่าวกันว่า น้ำในลำคลองท่าเรือใสสะอาด น้ำไหลตลอดปี  ส่วนร่องน้ำไหลออกจากสระทางทิศเหนือ ขุดลึกเสมอพื้นสระเพื่อให้ตะกอนไหลออกได้สะดวก

          (๓)   ป้อมปืนรักษาการณ์ทั้งสองด้านคือด้านทิศตะวันออกกับทิศตะวันตก  ป้อมทางทิศตะวันออกจะเห็นช่องเสียบปืนใหญ่สองช่อง

         (๔)   ถัดจากสระน้ำไปทางทิศเหนือติดกำแพงกั้นระหว่างพื้นที่ชั้นกลางกับชั้นหลังมีอาคารชั้นเดียวอยู่ตรงกลางขนานกับบ้านหลังใหญ่

         (๕)   มุมขวาของส่วนกลางติดกำแพงส่วนหลังมีอาคารชั้นเดียวหลังหนึ่ง

         (๖)   กำแพงกั้นระหว่างพื้นที่ส่วนกลางกับพื้นที่ส่วนหลังมีช่องประตูเข้าออกสองช่องซ้ายขวา

 

        พื้นที่ส่วนหลัง

            พื้นที่ส่วนหลังตรงกลางกำแพงมีป้อมปืนสังเกตการณ์เช่นเดียวกับพื้นที่ส่วนหน้า  ตรงมุมกำแพงทั้งสองด้านมีห้องข้างละ ๑๐ ห้อง  รวมสองด้าน  ๒๐ ห้อง เช่นเดียวกับส่วนหน้า  กล่าวกันว่า พื้นที่ส่วนนี้เป็นที่เก็บยุ้งฉางเสบียงอาหาร

 

******

ภาพบริเวณบ้านพระยาวิชิตสงคราม

******

สระน้ำสำหรับอาบและใช้สอย

ป้อมทั้งสี่ทิศ

***

ป้อมและกำแพงมีใบเสมาแบบจีน

*****

ป้อมยามทั้งสี่ทิศ

แสดงความหนาของกำแพง

 

 

 

 

 

พระยาวิชิตสงคราม ( ทัต รัตนดิลก ณ ภูเก็ต )

 

 

อนุสาวรีย์ พระยาวิชิตสงคราม (ทัต รัตนดิลก ณ ภูเก็ต)

วัดวิชิตสังฆาราม อำเภอเมือง ภูเก็ต

*******

บทความอื่นๆ ในหมวดเดียวกัน
หน่วยงานของรัฐ
  สกสค. ภูเก็ต
  ศาลากลางจังหวัดภูเก็ต
  อบจ. ภูเก็ต
  สนง.เขตการศึกษาภูเก็ต
  เทศบาลนครภูเก็ต
  เทศบาลเมืองกะทู้
  เทศบาลเมืองป่าตอง
  เทศบาลตำบลวิชิต
  เทศบาลตำบลรัษฎา
  เทศบาลตำบลเทพกระษัตรี
  เทศบาลตำบลฉลอง
  เทศบาลตำบลศรีสุนทร
  อบต.สาคู
  อบต.เกาะแก้ว
  ขนส่งจังหวัดภูเก็ต
โรงพยาบาล
  โรงพยาบาลวชิระภูเก็ต
  โรงพยาบาล อบจ.ภูเก็ต
  โรงพยาบาลถลาง
  โรงพยาบาลสิริโรจน์
  โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต
  โรงพยาบาลมิชชั่นภูเก็ต
เที่ยวภูเก็ต
  ภูเก็ตท่องเที่ยว
  แอร์เอเชีย
  บางกอกแอร์
  การบินไทย
  นกแอร์
  โอเรียนท์ไทย
แลกเปลี่ยนเงินตราและหุ้น
  ตลาดหลักทรัพย์-หุ้น
  ตลาดหุ้น
หนังสือพิมพ์
  มติชน
  ข่าวสด
  ไทยรัฐ
  เดลินิวส์
  voice tv
  สำนักข่าวอิศรา
  ผู้จัดการ
  แนวหน้า
  ไทยโพสต์
  บ้านเมือง
  โพสต์ทูเดย์
  สยามสปอร์ต
  เจาะลึกระบบสุขภาพ
  THE STANDARD
  the MATTER
  มุสลิมไทยโพสต์
  สยามธุรกิจ
  มติชนสุดสัปดาห์
  ไทยทริบูน Thai Tribune
  Bangkok Post
  ข่าวช่อง3
  เรียงเบอร์
หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น
  ข่าวภูเก็ต
  theThaiger
  Phuket Wan
  ข่าวภูเก็ตออนไลน์
  เสียงใต้รายวัน
หางานทำที่ภูเก็ต
  ศูนย์รวมงานจังหวัดภูเก็ต
  สมัครงานที่ภูเก็ต
  หางานทำที่จังหวัดภูเก็ต
หนังสือพิมพ์เพื่อนบ้าน
  ซินหัวไทย
  BBC news / ไทย
  NIKKEI ASIA
  Vientianemai
  Pasaxon
  The Phnom Penh Post
  The Myanmar Times
  Myammar - now
  The Irrawaddy
  Thanh Nien News
  Hanoitimes
  malaysiakini
  The StraitsTimes
  New Straits Times
  Tha Jakatar Post
  The Jakarta Globe
  Inside Indonesia
  The Manila Times
  Phillippine Daily Inquirer
  Phillippine Times
มูลนิธิ สมาคม
  มูลนิธิกุศลธรรมภูเก็ต
  มูลนิธิเมืองเก่าภูเก็ต
เรื่องน่าสนใจ
  สถิติโลก
  เวลาทั่วโลก
  รหัสไปรษณีย์ไทย
  การหาระยะทางจากเมืองสู่เมือง