Bookmark and Share Add to Favorites  
ภูมิอากาศจังหวัดภูเก็ต
  ความเร็วลมทั่วโลก
  สภาพอากาศจังหวัดภูเก็ต
  Phuket Weather Today
  10 Day Weather Forcast for Phuket
  สภาพอากาศภาคใต้ฝั่งตัวันตก
  การเปลี่ยนองศา
แผ่นดินไหวและสึนามิ
  กองเฝ้าระวังแผ่นดินไหว
  เรื่องแผ่นดินไหวและสึนามิ
  คลื่นยักษ์สึนามิถล่มภูเก็ต - You Tube
  แผ่นดินไหวทั่วโลก (USGS)
รวมเรื่องที่เกี่ยวข้องกับภูเก็ต
  PHUKET HERITAGE
  ทำเนียบสายตระกูล ณ ระนอง
สถาบันอุดมศึกษาในภูเก็ต
  มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต
  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตภูเก็ต
  วิทยาลัยอาชีวศึกษาภูเก็ต
  วิทยาลัยสารพัดช่างภูเก็ต
โรงเรียนในภูเก็ต
  โรงเรียนดาวรุ่งวิทยา
  โรงเรียนภูเก็ตไทยหัว
  โรงเรียนพุทธมงคลนิมิตร
  โรงเรียนอนุบาลภูเก็ต
  โรงเรียนราไวย์เรืองวิทย์
  โรงเรียนเทศบาลเมืองภูเก็ต
  โรงเรียนเทศบาลบ้านสามกอง
  โรงเรียนเชิงทะเลวิทยาคม
บริการวิชาการ
  สถานแสดงพันธุ์สัตว์น้ำ ภูเก็ต
  สนง.วัฒนธรรมภูเก็ต
  สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มรภ.ภูเก็ต
ค้นข้อมูลจากหอสมุด
  Library of Congress
  The British Library
  มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต
  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
  มหาวิทยาลัยมหิดล
ค้นเอกสาร
  พระราชบัญญัติ
  ราชกิจจานุเบกษา
สถาบันศาสนา
  @ พระพุทธมิ่งมงคลเอกนาคคีรี
เว็บเครือข่าย
  สมบูรณ์แก่นโน้ต
  สมบูรณ์อินโฟ
  ตระกูลแซ่หลิน
  สมบูรณ์แก่นโน้ต
.

พระยาณรงค์เรืองฤทธิ์ประสิทธิสงคราม ( เจิม รัตนดิลก ณ ภูเก็ต )

 

 

      พระยาถลาง (เจิม รัตนดิลก ณ ภูเก็ต) หรือ พระยาณรงค์เรืองฤทธิ์ประสิทธิสงคราม นิคมคามสยามบริรักษ์พิทักษ์ภักดี เป็นผู้ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ไปสร้างเมืองถลางขึ้นใหม่ภายหลังจากบ้านเมืองถูกพม่าเผา และกวาดต้อนผู้คนทรัพย์สมบัติไปสิ้น พระยาถลางเจิม เป็นต้นสกุล รัตนดิลก ณ ภูเก็ต

        บรรพบุรุษของพระยาถลางเจิมเป็นแขกทมิฬชาวอินเดีย ชื่อ ญีหลีบ ய்ழ்இப் เป็นชาวเมืองมัดราส ซึ่งเป็นเมืองหลวงของแคว้นทมิฬนาดู เดิมเมืองนี้เป็นของโปรตุเกสตั้งแต่ พ.ศ. ๑๕๒๒ ต่อมาเป็นของจักรวรรดิอังกฤษ เมื่อพ.ศ. ๑๖๓๙ ท่านญีหลีบได้เดินทางไปมาค้าขายระหว่างประเทศอินเดีย กับชายฝั่งทะเลอันดามันตั้งแต่จังหวัดระนองเรื่อยลงไปถึงสตูลและมลายู ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย ครั้งแรกได้ตั้งหลักแหล่งอยู่ที่จังหวัดระนองด้วยการเลี้ยงวัวฝูง เดิมคงไม่ได้ตั้งใจที่จะอยู่ที่ระนอง แต่เมื่อเรือสำเภาบรรทุกวัวมาจากมัดราส จำเป็นต้องขึ้นที่ท่าเรือระนอง แต่อยู่ได้ไม่นานเพราะระนองมีคนเบาบางและวัวถูกขโมยจึงลงมาอยู่ที่เมืองถลาง

        เมื่อมาอยู่เมืองถลาง ในฐานะที่เป็นคนรู้ภาษาอังกฤษดีนอกจากภาษาอื่นๆ จึงสมัครเป็นล่ามและรับราชการในฐานะล่าม จนได้เป็น ขุนล่าม ในสมัยคุณหญิงจัน ที่มีชื่อกล่าวถึงในจดหมายของพระยาทุกขราชผู้เป็นพระยาปลัดพ.ศ. ๒๓๓๒ ว่า “ข้าพเจ้าให้ญีหลีบผู้เป็นขุนล่าม...”   จดหมายอีกฉบับของพระยาทุกขราชได้ให้ญิหลีบขุนล่าม ลงไปเมืองเกาะหมากทำธุระให้พระยาทุกขราช คงจะไปหลายวันยังไม่กลับ พระยาทุกขราชจึงกล่าวไว้ตอนหนึ่งว่า “แลให้ท่านเห็นดู เร่งให้ญิหลีบผู้เป็นขุนล่ามกลับมาเมืองถลางโดยเร็ว จะได้เอาของให้ไป...”  คำว่า ขุนล่าม เรียกชื่อแบบสามัญตามสะดวก แต่บรรดาศักดิ์จริงๆนั้นน่าจะเป็น ขุนวรวาที ตามตำแหน่งล่ามซึ่งมี  ขุนวรวาที ขุนราชาวดี ขุนรักษาสมุด ผู้เป็นล่ามกปิตัน  มีศักดินา ๓๐๐ ไร่ ตามพระนิพนธ์ของสมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพว่าเป็น “หลวงล่าม”  ดังนั้น ขุนวรวาที  ต่อมาได้เลื่อนบรรดาศักดิ์ให้สูงขึ้นตามความดีความชอบ เป็น  หลวงวรเทพภักดี หรือ หลวงล่าม ตำแหน่งเจ้าท่าเมืองถลาง มีศักดินา ๖๐๐ ไร่ ซึ่งบรรดาศักดิ์นี้ได้สืบทอดมาถึง หลวงวรเทพภักดี (เดช รัตนดิลก ณ ภูเก็ต)

        ขุนล่ามญีหลีบได้ภรรยาเป็นชาวเมืองถลาง มีบุตรธิดาหลายคน คนหนึ่งชื่อ เจิม ชาวเมืองถลางเรียกท่านว่า เจ๊ะมะ น่าจะเป็นชื่อภาษาทมิฬว่า จ้ามาหรือญ่ามา ஜமா  ท่านเจิมได้รับราชการในเมืองถลาง และได้แต่งงานกับคุณแสง ผู้เป็นญาติกับท้าวเทพกระษัตรี ท่านเจิมมีบุตรหลายคน บุตรคนหนึ่งชื่อ แก้ว ผู้สำเร็จราชการเมืองพังงาขอไปเป็นบุตรบุญธรรม ในขณะที่ท่านเจิมได้ย้ายไปรับราชการที่เมืองตะกั่วทุ่ง ด้วยหน้าที่การปฏิบัติงานอย่างแข็งขัน จนได้เป็นหลวงยกกระบัตรเมืองตะกั่วทุ่ง ดังจดหมายเหตุรัชกาลที่ ๒ จ.ศ. ๑๑๗๓ ( พ.ศ. ๒๓๕๔ ) สารตรามา ณ วันศุกร์แรม๕ ค่ำ เดือน ๙ ปีมะแม ตรีศกฯ กล่าวไว้ตอนหนึ่งว่า “...ให้เอาหลวงยกกระบัตรเมืองตะกั่วทุ่ง เป็นพระวิเชียรภักดี ว่าราชการเมืองถลาง ออกมาส้องสุมชักชวนเกลี้ยกล่อมอาณาประชาราษฎร ตั้งบ้านเรือนทำไร่นา ขุดร่อนแร่ดีบุก ณ ที่พังงาให้พร้อมมูลก่อน ถ้าได้เสบียงอาหาร ปืน กระสุนดินประสิว ซึ่งจะรักษาบ้านเมืองพร้อมมูลขึ้นเมื่อใด จึงจะให้ไปตั้ง ณ เกาะเมืองถลาง...”

          พร้อมกันนี้ได้แต่งตั้งนายฤทธิ์มหาดเล็กชื่อ เริก หรือ ฤกษ์(นายศักดิ์ นายสิทธิ์ นายฤทธิ์ นายเดช เป็นบรรดาศักดิ์มีศักดินา ๘๐๐ ตำแหน่งมหาดเล็ก ) บุตรเจ้าพระยาสุรินทรราชา ( จันทร์ จันทโรจวงศ์ ) เป็นหลวงวิชิตภักดี ช่วยราชการ อีกด้วย เรื่องการสร้างเมืองถลางขึ้นใหม่ รัชกาลที่ ๓ ทรงรับสั่งถามเจ้าพระยานครศรีธรรมราชว่า จะให้ทางเมืองนครศรีธรรมราช ดำเนินการรับผิดชอบไปก่อนได้หรือไม่ เพราะต้องใช้เวลาฟื้นฟูทั้งตัวเมืองถลาง และชาวเมืองถลางหลายปี ทางนครศรีธรรมราชยินดีรับและได้จัดการดูแลเมืองถลางอยู่หลายปี โดยมี พระวิเชียรภักดี ( เจิม ) เจ้าเมืองถลาง และ หลวงวิชิตภักดี ( เริก หรือ ฤกษ์ จันทโรจวงศ์ ) ผู้ช่วยราชการ เป็นผู้รับผิดชอบ นอกจากนี้พระวิเชียรภักดี ได้มอบให้หลวงวิชิตภักดีไปควบคุมภาษีดีบุกที่เมืองภูเก็ตท่าเรือ อีกตำแหน่งหนึ่งด้วย ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๓๕๔ ถึง พ.ศ. ๒๓๗๐ ต่อมาพระวิเชียรภักดี ได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระถลาง (เจิม) เมื่อเมืองถลางเข้ารูปเข้ารอยเรียบร้อยแล้ว พระถลาง จึงได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น พระยาถลาง หรือ พระยาณรงค์เรืองฤทธิ์ประสิทธิสงคราม นิคมคามสยามบริรักษ์พิทักษ์ภักดี(เจิม)  
        ฝ่ายหลวงวิชิตภักดี ได้เลื่อนบรรดาศักดิ์ขึ้นเป็น พระวิชิตภักดีด้วย พระยาถลางเจิมได้ปฏิบัติหน้าที่ทางราชการมาด้วยดี ทั้งเรื่องการขุดหาแร่ดีบุกที่ได้มอบให้พระวิชิตภักดีดูแล การเตรียมการป้องกันพม่าข้าศึกรุกราน

        อย่างไรก็ตามพม่ายังหาเลิกที่จะมาตีไทยไม่ แต่ติดต่อขอความร่วมมือไปยังอังกฤษ เวียดนามและพระยาไทรบุรี ที่จะยกเข้าตีไทย ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๓๖๔ หลิมโห้ยพ่อค้าตั้งบ้านเรือนอยู่ในเมืองถลาง ได้เดินทางไปปีนังด้วยเรือของตน ขากลับสังเกตเห็นเรือสำเภาที่ไม่ใช่เรือแล่นอยู่ในน่านน้ำแถบนั้น จึงเข้าไปใกล้เห็นเป็นพวกพม่า จึงเข้าจับกุมส่งตัวให้พระยาถลางเจิม ปรากฏว่ามีหนังสือจากผู้ใหญ่เมืองพม่ามีไปถึงพระยาไทรบุรี ให้เป็นกบฏต่อไทย พระยาถลางเจิมจึงส่งชาวพม่าที่จับได้พร้อมหนังสือและตัวนายหลิมโห้ยไปยืนยันที่กรุงเทพฯ เมื่อแปลหนังสือและสอบสวนแล้วเป็นความจริงทุกประการ รัชกาลที่ ๒ จึงพระราชทานบรรดาศักดิ์ให้ หลิมโห้ย เป็น หลวงราชกปิตัน ให้มีหน้าที่เป็นหัวหน้าเก็บภาษีดีบุกส่งหลวงที่เกาะถลาง รวมทั้งการผูกขาดการถลุงแร่ดีบุกเป็นของหลวงด้วย

        พระยาถลางเจิมได้ถึงแก่กรรมเมื่อพ.ศ. ๒๓๘๐ ปีกุน พระวิชิตภักดี เริก จึงได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้เป็นพระยาณรงค์เรืองฤทธิ์ประสิทธิสงคราม พระยาถลางต่อมา

 

 

          :  สมบูรณ์ แก่นตะเคียน    ๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๒

 

Title    :  Praya Narongruangritprasitthisongkram ( Jerm )

 

          :  Somboon Kantakian

 

 rev.  24/01/2015

rev.   01/02/2015

บทความอื่นๆ ในหมวดเดียวกัน
หน่วยงานของรัฐ
  สกสค. ภูเก็ต
  ศาลากลางจังหวัดภูเก็ต
  อบจ. ภูเก็ต
  สนง.เขตการศึกษาภูเก็ต
  เทศบาลนครภูเก็ต
  เทศบาลเมืองกะทู้
  เทศบาลเมืองป่าตอง
  เทศบาลตำบลวิชิต
  เทศบาลตำบลรัษฎา
  เทศบาลตำบลเทพกระษัตรี
  เทศบาลตำบลฉลอง
  เทศบาลตำบลศรีสุนทร
  อบต.สาคู
  อบต.เกาะแก้ว
  ขนส่งจังหวัดภูเก็ต
โรงพยาบาล
  โรงพยาบาลวชิระภูเก็ต
  โรงพยาบาล อบจ.ภูเก็ต
  โรงพยาบาลถลาง
  โรงพยาบาลสิริโรจน์
  โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต
  โรงพยาบาลมิชชั่นภูเก็ต
เที่ยวภูเก็ต
  ภูเก็ตท่องเที่ยว
  แอร์เอเชีย
  บางกอกแอร์
  การบินไทย
  นกแอร์
  โอเรียนท์ไทย
แลกเปลี่ยนเงินตราและหุ้น
  ตลาดหลักทรัพย์-หุ้น
  ตลาดหุ้น
หนังสือพิมพ์
  มติชน
  ข่าวสด
  ไทยรัฐ
  เดลินิวส์
  voice tv
  สำนักข่าวอิศรา
  ผู้จัดการ
  แนวหน้า
  ไทยโพสต์
  บ้านเมือง
  โพสต์ทูเดย์
  สยามสปอร์ต
  เจาะลึกระบบสุขภาพ
  THE STANDARD
  the MATTER
  มุสลิมไทยโพสต์
  สยามธุรกิจ
  มติชนสุดสัปดาห์
  ไทยทริบูน Thai Tribune
  Bangkok Post
  ข่าวช่อง3
  เรียงเบอร์
หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น
  ข่าวภูเก็ต
  theThaiger
  Phuket Wan
  ข่าวภูเก็ตออนไลน์
  เสียงใต้รายวัน
หางานทำที่ภูเก็ต
  ศูนย์รวมงานจังหวัดภูเก็ต
  สมัครงานที่ภูเก็ต
  หางานทำที่จังหวัดภูเก็ต
หนังสือพิมพ์เพื่อนบ้าน
  ซินหัวไทย
  BBC news / ไทย
  NIKKEI ASIA
  Vientianemai
  Pasaxon
  The Phnom Penh Post
  The Myanmar Times
  Myammar - now
  The Irrawaddy
  Thanh Nien News
  Hanoitimes
  malaysiakini
  The StraitsTimes
  New Straits Times
  Tha Jakatar Post
  The Jakarta Globe
  Inside Indonesia
  The Manila Times
  Phillippine Daily Inquirer
  Phillippine Times
มูลนิธิ สมาคม
  มูลนิธิกุศลธรรมภูเก็ต
  มูลนิธิเมืองเก่าภูเก็ต
เรื่องน่าสนใจ
  สถิติโลก
  เวลาทั่วโลก
  รหัสไปรษณีย์ไทย
  การหาระยะทางจากเมืองสู่เมือง