ทรัพยากรธรรมชาติ
เกาะภูเก็ต เป็นจังหวัดหนึ่งที่เพียบพร้อมด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ที่ค่อนข้างหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น ป่าไม้ที่เขียวชอุ่มตลอดปี ชายหาดที่สีขาวสะอาดตายาวเหยียด น้ำทะเลที่ใสสะอาด อากาศที่เหมาะสมกับการพักผ่อน ทรัพยากรใต้พื้นดินที่เต็มไปด้วยแร่ธาตุ ที่ชาวโลกต้องการ สัตว์บกสัตว์น้ำ ทิวทัศน์ที่สวยงาม เป็นต้น ในที่นี้จะกล่าวถึงทรัพยากรพวกแร่ธาตุต่างๆ คือ
๑) แร่ดีบุก เป็นแร่เศรษฐกิจที่ทำการขุดร่อนมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาตามหลักฐานที่ปรากฏ แร่ดีบุก เป็นแร่ประเภท แคสซีเทอไรต์ Cassiterite SuO2 เป็นสีน้ำตาลเข้มเกือบดำ แร่ดีบุกพบมากในลานแร่ ตัวเมืองภูเก็ต ขยายไปทางทิศใต้บ้านท่าแครง บ้านป่าหล่าย สุดสิ้นที่ตำบลฉลองเป็นลานแร่ตื้น ที่บ้านสามกอง บ้านทุ่งคาพะเนียงแตก บ้านบางคู บ้านสะปำ บ้านเชิงทะเล บ้านบางเทา ทะเลพังบ้านดอน บ้านพรุผักสัมในเขตอำเภอถลาง ส่วนในเขตอำเภอกะทู้มีอยู่ทั่วไป เช่น บ้านทุ่งทอง บนภูเขานางพันธุรัตน์ บริเวณอ่าวภูเก็ต ฝั่งทะเลอันดามัน เป็นต้น
๒) แร่ทังสเตน เป็นแร่วุลแฟรไมต์ Wolframite ( Fe, Mn) WO4 ภาษาภูเก็ตเรียก ก๊ะจี้ แร่วุลแฟรมเกิดพร้อมกับแร่ดีบุก จากหินแกรนิต ที่มีอายุอ่อน ลักษณะเป็นสีน้ำตาลหรือน้ำตาลแก่เกือบดำ มีน้ำหนักเบากว่าแร่ดีบุก เคยมีการขุดทำเหมืองแร่วุลแฟรมที่บ้านทุ่งคาพะเนียงแตก แถวหมู่บ้านมุสลิมที่ถนนเฉลิมพระเกียรติ
๓) แร่ในตระกูลทอเรียม (Th) ซึ่งเอาไปผลิตพลังงานปรมาณูได้ ด้วยการเอาแร่โมนาไซต์ (Monazite) มาถลุงเป็นแร่ทอเรียม แร่ชนิดนี้พบมากในลานแร่ดีบุกในภูเก็ต และมีปะปนอยู่ตามทรายสีขาวชายหาดภูเก็ต
๔) แร่โคลัมไบต์ - แทนทาไลต์ Columbite tantalite ลักษณะทั่วไปเป็นสีดำ คล้ายแร่วุลแฟรม แร่ชนิดนี้พบที่ลานแร่ดีบุก การถลุงแร่ชนิดนี้เพื่อเอาโลหะ ไนโอเปียม และ แทนทาลัม
๕) แร่สทรูเวอไรต์ Struverite พบที่ภูเก็ต เพื่อเอาไปถลุงเอาโลหะ โคลัมเบียม และแทนทาลัม
๖) แร่โมนาไซต์ Monazite เป็นตระกูลฟอสเฟส เป็นแร่กัมมันตรังสี ลักษณะมีสีเหลืองอมเขียว ผลิตได้ที่ภูเก็ต แล้วเอาไปสกัดเอาแร่ธาตุที่หายาก เช่น ซีเรียม แลนทานัม อิตเทรียม ยูโรเนียม ทอเรียม
๗) แร่อิลเมไนต์ Ilmenite พบที่ภูเก็ต ขนาดเท่าเม็ดทราย มีสีดำแวววาว แบบโลหะ เป็นสินแร่ไททาเนียม สำหรับใช้ในกิจการด้านอวกาศ เครื่องบิน อุตสาหกรรมสี เป็นต้น
๘) แร่เซอร์คอน Zircon พบตามลานแร่ดีบุกบริเวณชายหาดภูเก็ต เอาไปทำวัตถุทนไฟ คือ เซอร์โคเนียมออกไซด์
๙) แร่ซีโนไทม์ Xenotime ลักษณะคล้ายแร่โมนาไซต์ พบที่ภูเก็ต เอาไปผลิตโทรทัศน์สี
๑๐) ทรายแก้ว Silica เป็นทรายที่สะอาดมีซิลิกาสูง พบอยู่ตามชายหาดทั่วไปในภูเก็ต เอาไปผลิตแก้ว กระจก ฯลฯ
๑๑) เพชร พบปะปนอยู่ในลานแร่ดีบุกทั่วไปที่ภูเก็ต เช่น ลานแร่บ้านทุ่งคาพะเนียงแตก สามกอง ชายฝั่งทะเลตะวันออกและตะวันตก เพชรที่พบส่วนใหญ่จะออกไปทางสีเหลือง มีสีชมพูบ้าง ถ้าหากนำไปอาบแสงนิวตรอน จะกลายเป็นสีเขียวขี้ม้า
ได้มีการสันนิษฐานกันว่า เพชรที่พบ มักอยู่บริเวณรอยเลื่อนคลองมะรุ่ย ซึ่งพาดผ่านทางทิศใต้ของเกาะภูเก็ต เข้าอ่าวพังงาไปคลองมะรุ่ย
๑๒) แร่ดินขาว พบที่บ้านม่าหนิก อำเภอถลาง เอาไปทำเครื่องเคลือบดินเผา
๑๓) แร่พลอยได้ นอกจากแร่หลักดังกล่าวแล้ว ยังมีแร่พลอยได้ ร่วมเข้ามาปะปนด้วย เช่น เฟอร์กัสโซไนต์ ซามาสไกต์ ยุกโซไนต์ ไฟโรฟลอร์ เป็นต้น
๑๔) น้ำมันและก๊าซ พื้นที่ใต้ทะเลนอกชายฝั่งเกาะภูเก็ตออกไปทางทิศตะวันตกและทิศใต้ของเกาะมีน้ำมันและก๊าซ เป็นจำนวนมาก พื้นที่ในทะเลดังกล่าวซึ่งทอดยาวต่อเนื่องลงมาจากหมู่เกาะมะริดของพม่า
: สมบูรณ์ แก่นตะเคียน ๒๕ ธันวาคม ๒๕๕๒
|